Bəzən qadın bir söz deməz, amma ana olunca qəlbi danışar. O sözlər dillə yox, baxışla, toxunuşla, sükutla, bəzən isə sadəcə varlığı ilə söylənir.”
Giriş: Ana olmaq – danışmaqdan əvvəl duymaqdır
Bir qadın ana olanda, onun danışığı dəyişir. Artıq o, sadəcə sözlə yox, duyğuyla, instinktlə, ürəklə danışmağa başlayır. Ana sözü ağzından deyil, qəlbindən çıxar.
Bu sözlər bəzən sakit baxışdır, bəzən isti bir sarılma, bəzən heç nə demədən göz yaşı tökən bir dua...
Ana olmaq qadının varlığında bir çevrilişdir. Və bu çevrilmədən doğan hər söz – ağılla deyil, sevgi ilə danışar.
1. Ana sözündə tərbiyə yox, dua var
Ana sözünün içində nəsihət, qayda və ya sərhəd yoxdur. Onun sözləri:
-
Qorumaq,
-
Dua etmək,
-
Bəlkə də öz yaşamadığını övladına yaşatmaq istəyindən yaranır.
O, deməz: “Etmə” – o deyər: “Sənə yaxşı olan budur.”
O, deməz: “Getmə” – o baxar və qəlbində pıçıldayar: “Qoy Allah sənə yol göstərsin...”
2. Ana danışmadan da izah edə bilər
Bəzən ana bir kəlmə deməz. Amma onun:
-
Qorxan gözləri,
-
Titrəyən əlləri,
-
Səssiz qəhqəhəsi – hər biri bir hekayə danışar.
Qadın ana olduqdan sonra onun söz ehtiyacı azalır – çünki onun duyğuları danışmağa başlayır.
3. Ana sözü – zamanın içində sönməyən yeganə səslərdən biridir
İllər keçsə də, insanlar yaşlansa da, başqa şəhərlərə getsə də – ana sözləri yadda qalır:
-
“Soyun qalın olsun, külək var.”
-
“Yavaş-yavaş ye, boğularsan.”
-
“Dualarımı sənə yazmışam.”
Bu sözlər əslində bir ömrün təhlükəsizlik kəməridir. Ana, sanki hər cümləsi ilə uşağını gələcəyə bükür.
4. Ana sözü hər dildə eyni səslənməz, amma eyni təsir bağışlayar
Azərbaycan dilində “ana”, türkcədə “anne”, ingiliscə “mother”, ərəb dilində “umm” – fərqli səslənsə də, hamısında eyni istilik, eyni qoruma, eyni təslimiyyət var.
Ana sözündə sözlük mənasından daha artıq ruh var.
5. Ana olunca qadının dili dəyişir – qəlbi sözə çevrilir
Qadın ana olanda, əvvəlki qadından bir az uzaqlaşır – çünki içində başqa biri doğulur.
Bu “başqa biri” artıq:
-
Özünə görə deyil, başqası üçün yaşayır.
-
Sevgini qarşılıq gözləmədən verir.
-
Yorulsa da susur, ağlasa da gülümsəyir.
Bu hal qadını qəlbdən danışan bir mələyə çevirir.
6. Ana sözü – övlada verilən qoruyucu dua kimidir
Bir ana uşağını evdən yola salarkən dediyi “özünə yaxşı bax” cümləsi, sadəcə nəsihət deyil.
Bu, qəlbdən gələn dualı bir bükülmədir.
Onun dilindən çıxan hər söz, bəzən mələklərə ünvanlanmış çağırışdır:
-
“Yatanda üstünə yorğan çək.” – Yəni mən yoxamsa da, özünü qoru.
-
“Tələsmə, yavaş-yavaş gəl.” – Yəni mən gözləyərəm, sən sağ gəl.
-
“Dualarımdasan.” – Yəni sən Allahla mənim aramdakı körpüsən.
7. Ana sözündə nə zamansa qırılmış qadının izi var
Hər ana, ana olmazdan əvvəl bir qız olmuşdur, qadın olmuşdur, yaralanmışdır.
Onun övladına dediyi hər yumşaq sözün arxasında, bəlkə bir zamanlar eşitmədiyi sevgi, görmədiyi qayğı var.
Ana övladına verə-verə, özündə çatışmayanı tamamlamağa çalışır.
8. Ana sözü – nə zamansa susdurulmuş qadının səsi ola bilər
Dünyada susdurulan ilk varlıqlardan biri qadındır.
Qadınlara “sus”, “danışma”, “səbirli ol” deyilib. Amma ana olunca, o sükut yenidən danışmağa başlayır.
Bu dəfə cümlələr göz yaşında, dua sətirlərində, bəzən isə gecə yarısı oyaq qalan bir qəlbdə danışır.
Ana sözü – susmuş qadının yenidən səslənmiş hekayəsidir.
9. Ana və övlad arasında dil yox, ürək rabitəsi var
Ana ilə övlad arasında söz deyil, ritm işləyir.
Uşaq danışmasa da, ana onun halını hiss edir.
Ana deməsə də, uşaq onun baxışından anlayır.
Bu, nə məktəbdə öyrədilən bir şeydir, nə kitabda yazılır.
Bu, qan yaddaşıdır. Bu, mələk dili ilə danışmaqdır.
10. Ana sözü bəzən içə dönüklüyün sığınacağıdır
Ana hər şeyi övladına deməz.
O, qorxularını gizləyər.
O, ağrısını gecə çəkər.
O, səhvini tək başına bağışlayar.
Amma dualarında, hər gecə, hər səssiz anında həmin sözlər Allaha yönələr.
Ana sözü, bəzən səssiz dua, bəzən sönməyən bir ümiddir.
11. Ana sözü – ömürlük “mən səninləyəm” cümləsidir
İnsan ən çox darıxanda, ən çox çaşanda, ən çox ağlayanda ana səsini xatırlayır.
Çünki ana səsi – həyatın hər səsini susduran yeganə musiqidir.
Bu səs, insanı bərpa edən, tənzimləyən, yoluna qaytaran bir işarədir.
Ana sözləri illərlə bədəndə deyil, ruhdadır.
12. Ana sözü – qadının sirrini yazdığı səssiz məktubdur
Ana dediyi hər sözdə, bəlkə də, heç vaxt izah etmədiyi keçmişi gizlənir.
– “Oxu, gələcəyin olsun” deməklə, bəlkə də öz oxuya bilmədiyi məktəbləri deyir.
– “Hər şeyin yaxşısını sənə arzulayıram” dedikdə, bəlkə də özü üçün ala bilmədiklərini verir.
Ana sözü – qadının ürəyindən çıxan, dilindən gizlədiyi həyat bioqrafiyasıdır.
13. Ana sözü – susan, amma unudulmayan kəlimədir
Zaman keçir. Ana yaşlanır, bəzən dünyadan köçür.
Amma onun sözləri...
Onlar:
-
Hələ də ocağın qoxusunda,
-
Səhər süfrəsində,
-
Uşaqlıqda geyindirdiyi paltonun cibində yaşayar...
Çünki ana sözü ölməz. O, sözlərdə deyil, xatirələrdə qalır.
Nəticə: Ana sözündə Tanrının nəfəsi var
Ana olmaq qadının ilahi ruhunu üzə çıxarır.
Bu sözlər artıq insani yox, ruhani dildə danışır.
Qadının qəlbindən çıxan hər dua, hər sevgi, hər qorxu – ilahi bir lisanın parçasıdır.
Ana sözü – Allahla uşağın arasındakı görünməz körpüdür.
Səs yoxdur, amma təsir var.
Cümlə yoxdur, amma dərinlik var.
Sadə sözlər var, amma bir ömrü dəyişdirəcək güc var.