Giriş
“Alpha” – rejissor Albert Hughes tərəfindən 2018-ci ildə çəkilmiş, Paleolit dövründə – yəni təxminən 20 min il əvvəl baş verən hadisələri təsvir edən epik və emosional yüklü bir filmdir. Bu film həm insanın təbiətlə mübarizəsini, həm də insanla heyvan arasında yaranan ilk dostluq əlaqəsini (insan və it münasibətini) simvolik şəkildə göstərir. Bu yazı filmi izləməmiş bir şəxs üçün belə, hadisələri, personajları və emosional dönüş nöqtələrini sanki kinoya baxırmış kimi hiss etdirəcək.
Tarixi Kontekst və Başlanğıc
Hadisələr Buz Dövründə – Paleolit çağında Avropada yaşayan ovçu qəbilələrindən birində baş verir. Bu qəbilə, sərt iqlimə və çətin həyat şərtlərinə baxmayaraq birlikdə yaşayır, ov edərək vəhşi təbiətlə mübarizə apararaq sağ qalmağa çalışır. Qəbilənin başçısı Tau güclü və ağıllı liderdir. Onun oğlu Keda isə öz daxilindəki gücü hələ tam kəşf etməmiş, bir qədər həssas və emosional gəncdir.
Tau oğlunu ilk dəfə olaraq böyük ov səfərinə aparmaq qərarına gəlir. Bu yalnız ov deyil – bu, bir sınaqdır. Keda bu sınaqdan çıxarsa, kişi hesab ediləcək. Onlar qəbilənin seçilmiş döyüşçüləri ilə birlikdə böyük mamont sürüsünü izləyərək uzun və təhlükəli bir səyahətə çıxırlar.
Mamont Ovunda Fəlakət
Səfər zamanı qəbilə mamontları uçuruma doğru yönləndirmək üçün strateji plan qurur. Keda bu səhnədə tərəddüd edir – o, bir canlıya ölüm gətirməkdən çəkinir. Amma qəbilənin qaydaları amansızdır. Plan həyata keçirilərkən bir mamont Keda-nı buxarlanmış uçurumun kənarından aşağı atır. Qəbilə onu itmiş sayır. Tau, göz yaşı içində öz oğlunun "dəfnini" keçirir və onu geridə qoyaraq qəbilə ilə geri dönür.
Amma Keda ölməmişdir. O, dərənin dibində huşsuz vəziyyətdə bir neçə gün keçirir. Yavaş-yavaş ayılır və özünün sağ olduğunu dərk edir. Yaralı vəziyyətdə ayağa qalxmaq onun üçün həm fiziki, həm də psixoloji olaraq dönüş nöqtəsi olur. Beləliklə, filmin əsas hissəsi – insanın sağ qalma mübarizəsi və təkamülü – başlayır.
Yalnızlıq və Sağqalma
Keda indi təkdir – qışın yaxınlaşdığı, vəhşi heyvanların dolaşdığı, azuqənin olmadığı bir təbiətdə. Onun ilk məqsədi yaşamaq, sonra isə evə – qəbiləsinə qayıtmaqdır. Yaralarını təmizləyir, od qalayır, su tapır. Təbiətin sükutu içində hər gün sağ qalmaq üçün mübarizə aparır.
Bir gecə vəhşi canavarlar sürüsü ona hücum edir. Keda bir canavarı yaralayır, lakin onu öldürmək əvəzinə, sağ saxlayır. Bu qərar film boyunca ən mühüm dönüş nöqtələrindən birinə çevrilir. O, bu canavarı öldürmək əvəzinə onun yarasına baxır, yemək verir və ona “Alpha” adını verir. Onlar arasında ilk dəfə qarşılıqlı etimad və qorxu ilə qarışıq bir bağ yaranır.
Alpha ilə Doğulan Dostluq
İlk vaxtlar Alpha həmişə Keda-dan uzaq durur, güvənmir. Amma zamanla, bu iki canlı – biri insan, biri canavar – bir-birinə öyrəşirlər. Keda Alpha-ya balıq tutur, onu zərərdən qoruyur, Alpha isə Keda-nı digər vəhşi heyvanlardan müdafiə edir. Onlar bir yerdə ov edir, gecələr bir-birinin yanında yatır, şaxtaya qarşı birlikdə mübarizə aparırlar.
Filmin bu hissəsində Alpha və Keda-nın münasibəti ilk it-insan dostluğunun başlanğıcı kimi təqdim olunur. Onların səssiz ünsiyyəti, bir-birinə baxışları, davranışları o qədər emosional və dərin verilir ki, tamaşaçı bu dostluğu duyur, yaşayıb hiss edir.
Qışın Gəlişi və Sərhəd Anı
Səfər uzandıqca hava daha da sərtləşir. Qarlı fırtına, aclıq, buzlaqlar... Alpha yaralanır. Keda onu tək buraxmır. Onu daşıyır, yarasını təmizləyir. Bəzən öz yeməyindən imtina edib Alpha-nı doyurur. Bu fədakarlıq və mərhəmət, insan ruhunun zirvəsinə işarədir.
Sonunda Keda bir uçurumdan yıxılır, ayağını əzərək güclə irəliləyir. Amma təslim olmur. Alpha ilə birlikdə irəliləyirlər. Onlar qayıtdıqda qəbilə Keda-nı sağ gördüyünə inana bilmir. Amma Keda artıq əvvəlki uşaq deyil. O dəyişib – böyüyüb, yetkinləşib, ruhən güclənib.
Alpha da sağ qalıb – və o artıq bir ev heyvanıdır. O doğur. Onun balaları, insanla ilk genetik bağın daşıyıcıları olur. Bu, tarixin ilk itlərlə insan arasında simvolik dostluğunun başlanğıcı kimi göstərilir.
Simvolika və Təhlil
-
Alpha: vəhşi heyvandan ev heyvanına çevrilən ilk canlı. Təbiətin insana yaxınlaşması.
-
Keda: mərhəməti və əzmi ilə sağ qalmağın fərqli modelini göstərən insan.
-
Qəbilə: ənənəvi güc anlayışını təmsil edir, Keda isə yeni bir mərhələni simvolizə edir – güclü olmaq üçün mərhəmətli olmaq.
Bu film sanki bir “ilk”in – ilk inamın, ilk dostluğun, ilk şəfqətin doğuluş tarixçəsidir.
Nəticə
“Alpha” – sadəcə bir sağ qalma filmi deyil. Bu, insan ruhunun, mərhəmətin və təbiətlə harmoniyanın tərənnümüdür. Vizuallığı ilə nəfəs kəsir, emosional yüklə isə qəlbi oyadır. Alpha və Keda-nın dostluğu, tarixdə ilk ev heyvanının yaranmasını simvolik dillə izah edir və izləyicini insanlıq anlayışının köklərinə aparır.
Bu film, bir qardaşlıq, bir inam və bir ailə hekayəsidir. O, bizə xatırladır: bəzən həyatda qalmaq üçün təkcə güc yox, bir bədənə, bir dosta ehtiyac var.
Oxucu üçün sual və rəy:
Sizcə, Alpha və Keda arasında yaranan dostluq, insanlıq tarixində ilk bağın simvolu ola bilərmi?
Fikriniz bizim üçün dəyərlidir – aşağıda rəy yazmağı unutmayın.
Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər.
İstəsəniz bu seriyanı davam etdirə bilərəm – başqa filmlərlə.
