Əşyaların yaddaşı – Divarların gördükləri

GİRİŞ – Bir otaqda neçə nəfərin izi var?

Hər evin bir qoxusu, hər əşyanın bir nəfəsi var.
Əşyalar danışmır, amma bizim danışdıqlarımızı unutmur.
O divarlar ki, illərlə susur, amma hər baxışda bizə keçmişi pıçıldayır.

Bu yazıda əşyaların yaddaşını, divarların şahidliyini, bir stulun üzərindəki susqunluğu, bir güzgünün içində qalan baxışları oxuyacağıq. Bəlkə də heç bilmədiyimiz bir həqiqətə – əşyaların da ruh daşıdığına inanacağıq...

I. Evdəki səssiz şahidlər – Stol, stul, divar

• Taxta bir stul – neçə dəfə üzərinə oturub ağlamısan? O stul bunu xatırlayır.

• Mətbəxdəki köhnə qazanın içində neçə yaddan çıxmış sevgi var?

• Divarlar – ağladığımız, güldüyümüz, susduğumuz bütün anların səssiz şahidi.

Evimizi bəzədiyimiz əşyalar bəzən xatirələrin qəbiristanlığına çevrilir.

II. Əşyalar necə yadda saxlayır? – Psixoloji və poetik baxış

• Psixoloqlar deyir: Əşyalar xatirələri tetikliyir. Bir köhnə corab belə uşaqlığa aparar.

• Amma poetik baxışla – əşyalar yaddaş deyil, ruh daşıyır.

• Nənənin sandığı yalnız taxta deyil. O, bir duanın, bir göz yaşının, bir qoxunun qəfəsidir.

III. Divarlar danışsaydı nə deyərdi?

• “O gün otağa bir uşaq qaçdı, sevinc içindəydi, sonra illərlə geri dönmədi.”

• “Hər gecə bir qadın pəncərədən səmaya baxıb səssizcə dua edirdi.”

• “Bir kişi divara baxaraq günlərlə bir cümlə axtardı, amma demədi...”

Divarların səssizliyində bəzən ən yüksək səslər yatır.

IV. Əşyalar təkcə insana yox, bir-birinə də bağlıdır

• Güzgü ilə stulun birləşdiyi anlar var – bir qadının saçını daradığı anlar.

• Qazanla ocaq arasında illərlə davam edən sevgi var – anamın bişirdikləri.

• Geyim dolabı susur, amma göynəyin içində qalan qoxu danışır.

Əşyalar arxasında gizlənən minlərlə səhnə, bizə toxunmadan danışır.

V. Uşaqlığın əşyaları – yaddaşın ilk kilidləri

• Saralmış oyuncaq ayı – ilk sirrini paylaşdığın dost.

• Köhnə çanta – məktəbin qapısından ilk keçid.

• Çatlayan kitab – yazı öyrənən barmaqların izi.

Uşaqlıq təkcə fotolarda deyil, əşyaların içində donub qalmışdır.

VI. Əşyalar da qocalır – Amma unutmur

• Kreslonun dirəyindəki cızıqlar – kiminsə sinirlərini izah edir.

• Köhnə pərdə – o pəncərədən baxan insanları bir-bir tanıyır.

• Qapı dəstəyi – neçə dəfə ümidlə, neçə dəfə ümidsiz çevrilib?

Bəzən əşyalar bizdən daha sədaqətli xatirə daşıyıcılarıdır.

VII. Divar çatlayanda xatirələr düşür

• Divara mismar vurarkən, bəlkə də içindən bir səhnəni oyadırsan.

• Yeni boya çəkilən divar – bəzən bir köhnə gülümsəməni örtür.

• Amma… divarın çatında bir baxış ilişib qalır.

Divarlar sadəcə fiziki sərhəd deyil, ruhun donmuş görüntüsüdür.

VIII. İslam baxışında əşyanın ruhu varmı?

• Quranda “Her şey Allahı zikr edir” – daşlar, ağaclar, əşyalar da.

• Peyğəmbər (s) öz əsasını sevərdi – çünki əşyalarla münasibət ruhi bağdır.

• Tasavvufda deyilir: "Əşyalarla ədəbli davran, çünki onlar da yaradılmışdır."

Bu baxışla divar da dua edər, stul da dinləyər, güzgü də şahid olar.

IX. Əşyaları atmaq – xatirələrdən imtina etməkdirmi?

• Bəzən köhnə paltarı atmaq – bir mərhələni bağlamaqdır.

• Amma bəzən bir cüt corabı saxlamaq – bir xatirəni qorumaqdır.

• Əşyanın içində insanın özünün bir parçası da qala bilər.

Qoruduğun əşyalar səni qoruyur. Susur, amma səninlədir.

X. Sonda: Əşyalara diqqətlə bax… onlar sənə nəsə deyir

Əşyaların yaddaşı var. Onlar unutmur.
Əgər sən bir gün özünü itirsən, gedib sevdiyin stula otur.
Bəlkə də sənə səni xatırladar.

 Oxucuya sual:

Sənin evində hansı əşya danışsaydı, ilk nə deyərdi?..

 SHEFEQ.COM-dan rəy:

Biz inanırıq ki, divarlar təkcə səsləri əks etdirmir – ruhu da saxlayır.
SHEFEQ.COM olaraq hər bir evin, hər bir əşyanın öz hekayəsini daşıdığına inanırıq.
Bəzən bir güzgü – unudulan gülümsəmə, bir stul – saxlanılan göz yaşı ola bilər.
Sən evində danışan hansı əşyanı eşidirsən?